Pedagog szkolny

Jak się uczyć, żeby się nauczyć?

   Symptomem dzisiejszych czasów jest rosnąca w zaskakująco szybkim czasie ilość informacji oraz tempo ich dostarczania. Wystarczy włączyć telewizor czy radio, aby zalała nas fala niusów i wszelkiego innego rodzaju mniej lub bardziej ważnych wiadomości. 
    Jak nie zaginąć w gąszczu słowa pisanego i mówionego, jak oddzielić informacje istotne od tych błahych?

 

 PRAWA PAMIĘCI

Aby skutecznie zapamiętywać, podczas uczenia się należy stosować prawa, którymi rządzi się pamięć. Oto one:
Zrozumienie

Zrozumienie to bardzo silne narzędzie wspomagające zapamiętywanie. Dzięki niemu możesz odtworzyć o wiele więcej informacji, niż gdybyś je same chciał zapamiętać bez zrozumienia (popularnie mówiąc - "wykuć na blaszkę").
To jest czynnik, który pomaga również odbudować zapomnianą informację, dzięki temu, że w zrozumianej zasadzie zawarty jest sposób dotarcia do niej lub jej zrekonstruowania.

 

Rytm

Czy wiesz dlaczego słowa piosenek, zwłaszcza tych, które lubisz, tak łatwo wpadają do ucha? Po pierwsze, są spowite w melodię, która stymuluje uczucia i emocje (prawa półkula). 
Po drugie, słowa piosenek zwykle rymują się, dzięki czemu są łatwiejsze do zapamiętania - i mają własny rytm. Wszystkie te elementy razem wzięte sprawiają, że piosenki głęboko zapadają w pamięci.

Częstotliwość

Łatwiej zapamiętać informację, z którą często mamy kontakt. To dzięki temu tak trwale pamiętasz adres własnego domu, numery PIN itd. To samo dotyczy nauki. Coś, co jest często powtarzane zapamiętuje się o wiele lepiej i na dłużej niż np. po jednorazowym wielkim wkuwaniu bez powtórek. Małe, ale częste powtórki są esencjonalnym czynnikiem skutecznego zapamiętywania. Powtórka, która trwa nawet kilka minutek, może zaoszczędzić ci godzin poświęconych na powtórne uczenie się tego samego.

Ważność

Jest to zupełnie naturalne, że lepiej będziemy pamiętać informacje, które są dla nas ważne. To prawo jest jakby ponad wszystkimi innymi; sprawia, że nawet jeśli nie stosujesz innych praw - kiedy, np. nic o nich nie wiesz - nadal możesz osiągać wysokie wyniki.

Świeżość

Następne naturalne prawo - świeżo zapamiętane informacje są łatwiejsze do przypomnienia. Jest to możliwe dzięki pamięci krótkoterminowej, w której zachowuje się taka informacja. Ale również dzięki niej, informacje takie szybko są zapominane. Aby wyeliminować to zjawisko, zaraz jak tylko świeża informacja znajduje się jeszcze w pamięci krótkoterminowej - należy ją przetransportować do pamięci długoterminowej - np. dzięki krótkim i częstym powtórkom.

Śmieszność

Śmieszne, absurdalne informacje są łatwiejsze do zapamiętania i przypomnienia sobie. Trafnie śmieszny rysunek, kawał ilustrujący uczoną zasadę, śmieszne wydarzenie, anegdota związana z zapamiętywanym materiałem zapadnie ci o wiele lepiej w pamięci niż ponure, "suche" informacje.

Żywość, Przesada, Intensywność

Automatycznie lepiej będziesz pamiętać wszystko, co odbiega od normy, co wyróżnia się, nie pasuje do kontekstu, jest dziwne, wyolbrzymione, niesamowite, niezwykłe, uderzające.
Wszystko, co wybija się ponad przeciętność, normalność dnia codziennego o wiele lepiej zapada w pamięci.

Otoczenie

Otoczenie wpływa dwojako na zapamiętywanie.
1. W wersji negatywnej - przeszkadza ci w zapamiętywaniu, kiedy np. ucząc się oglądasz telewizję, słuchasz radia i rozmawiasz z przyjaciółmi jednocześnie. Atmosfera - jak ta na rysunku obok - nie wpływa korzystnie na naukę (no bo któż chodzi na basen uczyć się :-))
2. W wersji pozytywnej może ci ono pomóc w zapamiętywaniu i późniejszym przywoływaniu informacji.
Np. studiując w pokoju przepełnionym zapachem róż - możesz wykorzystać to do zapamiętywania - np. ucząc się historii możesz wyobrazić sobie na moment rycerzy walczących różami zamiast mieczami. Późniejsze przywołanie zapachu róży pomoże ci przypomnieć sobie prawdziwą treść studiowanego materiału.

Początek

Efekt początku związany jest z fenomenem lepszego zapamiętywania informacji podawanych na początku okresu przeznaczonego na uczenie się, niż w środku tego okresu. Np. jeżeli spośród podawanych uczniom informacji nie będzie takich, które będą się wyróżniać, to początek lepiej utrwali się w pamięci niż jej środek.

Koniec

Efekt końca wiąże się dokładnie z efektem początku. Informacje podawane na początku i na końcu danego odcinka są lepiej absorbowane niż w jego środku.

Przerwa

Długie, ciągłe uczenie się jest bardzo nieskuteczne, ponieważ już po kilkunastu minutach zmniejsza ci się koncentracja. A wówczas niemożliwym jest skuteczne zapamiętywanie. Dlatego robienie przerw najlepiej po kilkunastu minutach nauki silnie wspomaga zapamiętywanie. Jest to również związane z poprzednimi prawami. Ucząc się jednym nieprzerwanym blokiem masz tylko jeden początek i koniec. A robiąc przerwy w trakcie nauki masz ich o wiele więcej - dzięki czemu zapamiętujesz o wiele lepiej (a poza tym jesteś bardziej wypoczęty).

Wizualizacja, Skojarzenia

Znacznie lepiej zapamiętasz słowa, fakty, informacje kojarząc je z innymi. Pojedyncze, odosobnione informacje, które nie tworzą żadnych skojarzeń są niesłychanie trudne do zapamiętania. 

Związek

O wiele łatwiej zapamiętać informację, jeśli ma ona jakiś związek z tym, co już wiesz. Dzięki temu jest ona dobudowywana do posiadanej już wiedzy - w ten sposób lepiej jest zapamiętywana.

Rysunki

Rysunki bardzo dobrze oddają treść, pomagają w zrozumieniu, w dodatku są łatwe do zapamiętania dla "wzrokowców". Zatem robiąc notatki używaj jak najwięcej rysunków, kolorów, ilustracji, schematów itd. Jest to o wiele skuteczniejsze niż zalewanie kartki ciągiem nieczytelnego pisma.

Kolejność

Jest to bardzo silne prawo pamięci. Porządkowanie, sortowanie informacji bardzo pomaga je zapamiętać. 

Aktywne powtórki

Najdłuższy ślad pamięciowy zostawiają pytania, na które staraliśmy się znaleźć odpowiedź. Innymi słowy: jeśli zadasz sobie pytanie: "Czym są Mapy Myśli?" i spróbujesz przypomnieć sobie odpowiedź na to pytanie, dość skutecznie utrwalisz sobie odpowiedź na to pytanie (jeśli tylko sobie ją przypomnisz). Dużo skuteczniej, niż gdybyś zamiast pytania ujrzał po prostu gotową odpowiedź. Program wspiera aktywne powtórki i pomaga je używać (dzięki opcji "wskazówka") do pewnego stopnia nawet gdy nie pamiętamy odpowiedzi.
Nie należy robić powtórek w sposób chaotyczny. Załączony wykres pokazuje, jak najoptymalniej je rozłożyć, aby ilość zapamiętanych informacji utrzymywała się na stałym, wysokim poziomie. I tak:
1. Pierwszą powtórkę wykonujemy bezpośrednio po nauce. Jeżeli robiliśmy notatki, np. w postaci Mapy Myśli, to teraz powinniśmy je dokładnie przejrzeć, usunąć ewentualne pomyłki i uzupełnić braki. Nie powinno nam to zająć więcej niż 10 minut.
2. Następnego dnia ilość zapamiętanych informacji może gwałtownie spaść, dlatego kolejną powtórkę powinno wykonać się już po 24 godzinach od zakończenia nauki. Niech będzie to aktywna powtórka, podczas której przypominamy sobie wszystkie istotnie informacje i zapisujemy je, np. w formie Mapy. Gdy skończymy, porównujemy nową notatkę z poprzednią, uzupełniamy i poprawiamy błędy. Ta powtórka powinna nam zająć najwyżej 2 do 4 minut.
3. Po siedmiu dniach czas na następną powtórkę - jeżeli uczymy się regularnie, np. co tydzień innego przedmiotu, powtórka może być elementem przygotowania się do nauki, częścią Organicznej Techniki Studiowania opisaną w dalszych rozdziałach, gdy staramy się przypomnieć sobie naszą wiedzę dotyczącą tematu i kreślimy z niej Mapę Myśli. Nie powinna nam zająć dłużej niż dwie minuty, a po niej jak zwykle powinniśmy sprawdzić błędy i uzupełnić ewentualne braki porównując nową notatkę z poprzednimi.

Ćwiczenia rozwijające pamięć: 

Mózg tak jak mięśnie – trenowany rozwija swoje możliwości.! Odpowiednio wykorzystywana i trenowana pamięć może stawać się coraz lepsza. Wraz z pamięcią rozwija się jednocześnie inna ważna cecha umysłu - kreatywność.
• Być może udało ci się odkryć, co najlepiej tobie pomaga w zapamiętywaniu. Jeżeli tak, ćwicz to i doskonal.
• Zwracaj szczególną uwagę na sny, spróbuj zapamiętywać te obrazy z przeszłości, które mogłoby się wydawać zostały bezpowrotnie zapomniane.
• Gdy masz wolną chwilę wróć pamięcią do minionych już wydarzeń w twoim życiu, starając sobie przypomnieć jak najwięcej szczegółów i faktów.
• Wykorzystuj mnemotechniki dla przyjemności i do ćwiczeń pamięci, nie tylko w praktyce dnia codziennego.
• Organizuj sobie czas nauki w taki sposób, by rozumienie i stopień zapamiętywanych informacji były na najwyższym poziomie, a więc nie ucz się za długo i stosuj krótkie przerwy.
• Powtarzaj regularnie to, czego się uczyłeś. Dobrze byłoby w kalendarzu wyznaczyć daty kolejnych powtórek. 
• Jak najczęściej ćwicz prawą półkulę mózgu, po prostu wyobrażając sobie różne sceny. Wiadomo obecnie, że właśnie takie "żywe" obrazy stworzone w umyśle ułatwiają zapamiętywanie.
• Staraj się być bacznym obserwatorem, widząc i czując maksymalnie dużo szczegółów z otoczenia.
• Możesz zacząć pisać pamiętnik wykorzystując słowa-klucze, rysunki, symbole i najważniejsze - Mapy Myśli. 


                                                                                                                                POWODZENIA!!!!!

Wiadomości

Kontakt

  • Szkoła Podstawowa im. Św. Jana Pawła II w Chodowie
    62-652Chodów
    Chodów 45
  • (+63) 27-37-260/ 503 904 259

Galeria zdjęć